PE Boruların döşeme tekniği çok önemlidir. Borular kanal dışında kaynatıldıktan sonra kanal içerisine indirilebilir. Burada kanal kazısının dar tutulması önemlidir Borular hiçbir şekilde ezilmemelidir.

– Kanal içerisinde yeraltı suyu veya yağmur suyu birikintisi kesinlikle olmamalıdır. Kanalda su birikintisi varsa, pompa yardımı ile su boşaltılmalıdır.
– Yapışık olmayan kum, karışık taneli karma kum veya toprak kanal dolgu malzemesi olarak kullanılabilir.
– Kanal derinliği asgari olarak 70-80 cm olmalıdır.
– Kazı toprağı dolguya elverişli ise, yataklamaya gerek kalmadan boru doğrudan kanal tabanına yatırılabilir. Elverişli değil ise kuru dolgu malzemesi ile yataklama yapılmalıdır.
– Yataklama yapıldıktan sonra boruların kenarları dolgu malzemesi ile doldurulur ve sıkıştırılır. Boru üzerine yine aynı malzemeyle en az 25 – 30 cm kalınlığında dolgu yapılarak kanal kapatılır. Boruların bu işlemler sırasında hasar görmemesine dikkat edilmelidir.

Alın Kaynak MetoduAlın kaynak işlemi sıcak-kaynak sınıfı kaynaklardandır. Bu işlem esnasında birleştirilecek boru alın yüzeyleri, ısıtıcı plaka vasıtasıyla kaynak ısısına ulaştırılır. Isıtıcı elemanın uzaklaştırılmasına müteakip boru alın yüzeyleri basınç altında birleştirilir.

A – Kaynak Isısı: Isıtıcı plaka ısısı 200-220°C arasında olmalıdır.Isılar sürekli ölçülmeli ve kontrol altında tutulmalıdır.

B – Isıtma Basıncı: Isıtma işlemi için boru alın yüzeylerinin çok düşük basınç altında ısıtıcı plakaya dayalı olması gerekir.Isıtma Basıncı P<0,02 N/mm² seviyesinde tutulur.

C – Isıtma Zamanı: Boru et kalınlığı x 10 sn.

D – Dudak Yüksekliği: P=0,15 N/mm² basınçta ısıtıcı plaka ve boru alın yüzeyleri arasındaki yaslanma sonucu oluşan cidar kalınlığına denir.H=0,55 mm +( 0,1 x e) mm olarak hesaplanır.e=Boru et kalınlığı (mm)

E – Değiştirme Zamanı: Isıtma işlemi bitiminde boru alın yüzeylerinin ısıtıcı plakadan uzaklaştırılması süresidir.Bu süre mümkün olduğu sürece kısa tutulmalıdır.Yoksa ısınan boru alın yüzeyleri soğur ve kaynak kalitesi olumsuz etkilenir.Değiştirme işlemi esnasında ısıtılmış boru yüzeyleri kesinlikle kirletilmemeli ve hasar görmemelidir.

F – Birleştirme Zamanı: Değiştirme işlemi bitiminde kaynak yapılacak boru yüzeyleri sıfıra yakın bir zaman içinde birleştirilmelidir. Bu uygulama için gerekli olan birleştirme basıncı P=0,15±0,01 N/mm² olmalıdır.

G – Basınç Altında Soğuma Zamanı: Birleştirme basıncı soğuma zamanı altında aynı değerde tutulmalıdır.

Elektrofüzyon Kaynak Metodu

Elektrofüzyon metodu, iç yüzeyleri özel rezistans tellerle kaplı olarak imal edilen bağlantı elemanları ile boruları birbirlerine kaynatan sistemdir. Bağlantı elemanlarının üzerindeki soketlere elektrofüzyon makinası ile uygulanan gerilim ile ısınan rezistansların plastik malzemeyi eritmesi ile kaynak işlemi sağlanır.

Elektrofüzyon Kaynak Öncesi Hazırlık İşlemi

Kaynak yapılacak malzemelerin aynı parametrik değerde olmasına dikkat edilmelidir.Bunun dışında kaynak bölgesinin temiz tutulması ve uygun hava koşullarının (rüzgar. toz, nem,yağ v.s.) sağlanması gerekmektedir.

Elektrofüzyon Kaynak İşleminde Kullanılan Makine Ekipmanlar

1. Elektrofüzyon Kaynak ünitesi : Bilgisayar kontrollü olarak üretilmiş makinalardır. Makinanın kontrolleri mikroişlemciler tarafından sağlanmaktadır. Bağlantı elemanlarının kaynak bilgileri barkodlarla veya manuel olarak makinaya girilmektedir.
2. Boru Kazıyıcılar : Boru yüzeylerinde zaman içinde oluşabilecek ve kaynak kabiliyetini olumsuz olarak etkileyen oksit tabakası, yağ, kir ve nem gibi tabakaları kazımak için kullanılan değişik tip ve ebatta ekipmanlardır.
3. Boru Kesma aparatları : Uzun veya düzgün kesilmemiş boruların uçlarını kaynak işlemine uygun olarak kesmeye yarayan aletlerdir.
4. Kelepçe Takımı : Borulardaki ovalliğin giderilmesi ve kaynak esnasında oluşabilecek gerilmeleri önlemek için kullanılır.

Elektrofüzyon Kaynak İşleminin Uygulanması

Kaynak işlemine başlamadan önce borunun ağız kısmının kendi ekseni ile dik açı yapıp yapmadığına bakılmalıdır. Eğer değilse boru ağız kısmı kendi ekseni ile dik olacak şekilde kesilmelidir. Elektrofüzyon manşon takılacak borunun kaynak olacak yüzeyi işaretlenir. Kaynak boyu genelde manşon boyunun yarısı kadardır. İşaretlenen bu bölüm kazıma aparatı ile yüzeyde oksit tabakası kalmayacak şekilde kazınır.

Kazıma derinliği oksit tabakası veya kire bağlı olarak 0,1-0,7 mm. arasındadır. Yüzeyi kazınmış boruyu kesinlikle ellememeli, kirden ve olumsuz hava koşullarından korumalıyız. Elektrofüzyon manşon boruya geçirilir ve boru ile aynı eksende olup olmadığı kontrol edilir. Gerekli ise bir kelepçe takımı ile bağlanarak sistem sabitlenir.

Elektrofüzyon kaynak makinası üzerindeki kablolar manşon üzerindeki soketlere takılır. Manşon üzerindeki barkod scanner vasıtasıyla okutularak kaynak değerleri makinaya girilir. Son bir kontrol yapılarak boru ve manşon konumu gözden geçirilir. Manşon soket uçlarına gerilim uygulanarak kaynak işlemi gerçekleştirilir. Soğuma süresi sonunda kelepçeler sökülür.

Polietilen boru malzeme ile döşenen hatlarda, malzeme kadar işcilikde önemlidir. Bu nedenle polietilen boru sektöründe kaynak işciliği ehliyetli kişi veya kurumlarca yapılmalı ve denetlenmelidir.

Flanlşlı Birleştirme Yöntemi

Bu metod genellikle PE Boru ile diğer boru malzemelerin birleştirilmesinde ya da vana, vantuz vb. malzemelerin boru hattına bağlantılarının yapılmasını sağlayan bir uygulamadır.